Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 14-15/12/2017

Στις 14 Δεκεμβρίου, οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν συμπεράσματα σχετικά με την ασφάλεια και την άμυνα, τα κοινωνικά θέματα, την παιδεία και τον πολιτισμό, την κλιματική αλλαγή και την Ιερουσαλήμ. Στις 15 Δεκεμβρίου, οι ηγέτες της ΕΕ των 27 αξιολόγησαν την πρόοδο των διαπραγματεύσεων για το Brexit και την έκριναν επαρκή προκειμένου να εγκαινιαστεί η επόμενη φάση. Ενέκριναν κατευθυντήριες γραμμές για τη δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων για το Brexit. Οι ηγέτες της ΕΕ των 27 συζήτησαν επίσης σχετικά με το μέλλον της οικονομικής και νομισματικής ένωσης και την τραπεζική ένωση κατά τη Σύνοδο Κορυφής για το ευρώ.
Οι ηγέτες της ΕΕ εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τη δρομολόγηση της μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO) στον τομέα της άμυνας. Τόνισαν τη σημασία της ταχείας εφαρμογής των πρώτων κοινών έργων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε να εγκριθούν το 2018 τα εξής: το ευρωπαϊκό πρόγραμμα βιομηχανικής ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, ώστε να χρηματοδοτηθούν τα πρώτα έργα ανάπτυξης δυνατοτήτων το 2019· σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με ένα νέο μέσο για την ανάπτυξη ικανοτήτων για τη στήριξη της ασφάλειας και της ανάπτυξης μετά το 2020.
Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένουν από το Συμβούλιο να ολοκληρώσει τη μεταρρύθμιση του μηχανισμού «Αθηνά». Πρόκειται για το μέσο που χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση των κοινών εξόδων των στρατιωτικών αποστολών και επιχειρήσεων της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε επίσης για τη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ. Οι ηγέτες ζήτησαν να εφαρμοστούν πλήρως οι κοινές δράσεις, συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων προτάσεων που συμφωνήθηκαν στις 5 Δεκεμβρίου 2017.
Οι ηγέτες της ΕΕ αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με κοινωνικά θέματα, την παιδεία και τον πολιτισμό. Η συζήτηση βασίστηκε στο Θεματολόγιο των Ηγετών για την παιδεία και τον πολιτισμό καθώς και στις συζητήσεις κατά την κοινωνική Σύνοδο Κορυφής του Γκέτεμποργκ το Νοέμβριο του 2017. Οι ηγέτες της ΕΕ έδωσαν έμφαση σε προτεραιότητες για την περαιτέρω ανάπτυξη της κοινωνικής διάστασης της ΕΕ, όπως: εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο· διευκόλυνση της εύρυθμης λειτουργίας του κοινωνικού διαλόγου σε όλα τα επίπεδα· επίτευξη προόδου επί των εκκρεμών κοινωνικών φακέλων σε επίπεδο ΕΕ· επακολούθηση των προτεραιοτήτων του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την αντιμετώπιση της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ των δύο φύλων.
Συμφώνησαν επίσης να καταβάλλουν περισσότερες προσπάθειες στον τομέα της παιδείας και του πολιτισμού, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων προτεραιοτήτων: το πρόγραμμα Erasmus+ να είναι πιο διευρυμένο και χωρίς αποκλεισμούς· να δοθεί δυνατότητα στους σπουδαστές να λαμβάνουν τίτλο σπουδών συνδυάζοντας σπουδές σε διάφορες χώρες της ΕΕ· να εξασφαλιστεί ότι περισσότεροι νέοι θα μιλούν τουλάχιστον δύο ευρωπαϊκές ξένες γλώσσες· να προαχθεί η συνεργασία για την αμοιβαία αναγνώριση των τίτλων τριτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Οι ηγέτες της ΕΕ πραγματοποίησαν συζήτηση για την εξωτερική και την εσωτερική διάσταση της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ. Εξέτασαν τι απέδωσε και τι όχι κατά την τελευταία διετία και συζήτησαν τρόπους ενίσχυσης της πολιτικής. Η συζήτηση είχε ως στόχο, μεταξύ άλλων, να προετοιμαστεί το έδαφος για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου έως τον Ιούνιο του 2018. Η συζήτηση βασίστηκε σε σημείωμα του Προέδρου κ. Tusk πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, το οποίο επικεντρωνόταν στα εξής: την πρόληψη των μαζικών αφίξεων στα εξωτερικά σύνορα· την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της μετανάστευσης· την υπέρβαση των εσωτερικών αδιεξόδων που παρεμποδίζουν την ανάπτυξη πολιτικής.
Οι ηγέτες της ΕΕ επιβεβαίωσαν επίσης την προσήλωσή τους στη λύση των δύο κρατών, με την Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα και των δύο κρατών.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (άρθρο 50), συνερχόμενο σε σύνθεση ΕΕ-27, εξέτασε τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για το Brexit. Οι ηγέτες της ΕΕ των 27 συμφώνησαν ότι έχει επιτευχθεί επαρκής πρόοδος στην πρώτη φάση των διαπραγματεύσεων για το Brexit. Σε αυτή τη βάση, ενέκριναν το σχέδιο κατευθυντήριων γραμμών για την έναρξη της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων κατά την οποία θα αρχίσουν τις συζητήσεις σχετικά με ορισμένα επιπλέον θέματα: μεταβατική περίοδος· το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης.
Η Σύνοδος Κορυφής της ευρωζώνης συζήτησε το μέλλον της οικονομικής και νομισματικής ένωσης (ΟΝΕ) και της τραπεζικής ένωσης. Οι ηγέτες της ΕΕ αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με το πώς μπορεί να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ διαθέτει τα αναγκαία μέσα για την αντιμετώπιση πιθανών οικονομικών κλυδωνισμών. Η συζήτηση βασίστηκε σε σημείωμα που είχε κοινοποιηθεί από τον Πρόεδρο κ. Tusk πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, στο πλαίσιο του Θεματολογίου των Ηγετών. Το εν λόγω σημείωμα παρουσίαζε μια σειρά από ιδέες επί των οποίων υπάρχει ευρεία σύγκλιση, όπως: θέση σε λειτουργία ενός κοινού μηχανισμού ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης, ενδεχομένως με τη μορφή πιστωτικού ορίου από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ)· περαιτέρω ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ώστε ενδεχομένως να μετεξελιχθεί στο λεγόμενο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο· περαιτέρω ανάπτυξη του οδικού χάρτη του Συμβουλίου ECOFIN, του Ιουνίου 2016, για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της σταδιακής θέσπισης ενός ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης των καταθέσεων.