Με την Ελλάδα να βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση και του κινδύνου μετάδοσης, τα 17 κράτη-μέλη της ευρωζώνης υπογράφουν στις Βρυξέλλες μία πρώτη έκδοση της Συνθήκης για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Η Συνθήκη αυτή δεν ενεργοποιήθηκε, αλλά τροποποιήθηκε και δημιούργησε το υπόβαθρο για μια άλλη Συνθήκη σχετικά με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, η οποία υπεγράφη εκ νέου στις Βρυξέλλες στις 2 Μαρτίου 2012.
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) αποτελεί τμήμα της στρατηγικής της ΕΕ για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ. Παρέχει χρηματοπιστωτική συνδρομή στις χώρες της ζώνης του ευρώ που αντιμετωπίζουν δυσκολίες χρηματοδότησης ή απειλούνται από αυτές.
Οι χώρες της ζώνης του ευρώ υπέγραψαν μια διακυβερνητική συνθήκη που θεσπίζει τον ΕΜΣ, στις 2 Φεβρουαρίου 2012. Ο ΕΜΣ εγκαινιάστηκε στα τέλη του 2012 και είναι μια διακυβερνητική οργάνωση που διέπεται από το δημόσιο διεθνές δίκαιο, με έδρα το Λουξεμβούργο. Μέτοχοι του είναι οι χώρες της ζώνης του ευρώ. Ο ΕΜΣ εκδίδει χρεόγραφα προκείμενου να χρηματοδοτήσει δάνεια και άλλες μορφές χρηματοπιστωτικής συνδρομής προς τις χώρες της ζώνης του ευρώ.
Ο ΕΜΣ πήρε τη σκυτάλη από τον προκάτοχό του, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας που είχε θεσπιστεί το 2010.
Το 2020, ο ΕΜΣ δημιούργησε το Μέσο Ενίσχυσης για την Πανδημική Κρίση (Pandemic Crisis Support Instrument), το οποίο βασίζονταν σε ένα προληπτικό πιστωτικό όριο χρηματοπιστωτικής συνδρομής και το οποίο ήταν διαθέσιμο προς τις χώρες της ζώνης του ευρώ με σκοπό τη στήριξη της εγχώριας χρηματοδότησης των δαπανών που σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη, τη θεραπεία και την πρόληψη λόγω της κρίσης της νόσου COVID-19.
