Συμφωνία της Σαμόας: Η ΕΕ και τα Κράτη-Μέλη της υπογράφουν νέα συμφωνία εταιρικής σχέσης με τα μέλη του οργανισμού κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού

Η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της υπέγραψαν σήμερα νέα Συμφωνία εταιρικής σχέσης με τα μέλη του Οργανισμού Κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΟΚΑΚΕ), η οποία θα χρησιμεύσει ως γενικό νομικό πλαίσιο για τις σχέσεις τους κατά την προσεχή εικοσαετία. Η συμφωνία αυτή διαδέχεται τη συμφωνία του Κοτονού και θα είναι γνωστή ως η «Συμφωνία της Σαμόας». Η Συμφωνία καλύπτει θέματα όπως η βιώσιμη ανάπτυξη και μεγέθυνση τα ανθρώπινα δικαιώματα, και η ειρήνη και η ασφάλεια.
Η ονομασία της Συμφωνίας αποφασίστηκε κατά την 46η Σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών ΑΚΕ-ΕΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε αμέσως πριν από την τελετή υπογραφής, επίσης στη Σαμόα.
Η νέα Συμφωνία εταιρικής σχέσης καθορίζει κοινές αρχές και καλύπτει τους ακόλουθους τομείς προτεραιότητας: ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία και διακυβέρνηση· ειρήνη και ασφάλεια· ανθρώπινη και κοινωνική ανάπτυξη· βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη· περιβαλλοντική βιωσιμότητα και κλιματική αλλαγή· μετανάστευση και κινητικότητα.
Η Συμφωνία περιλαμβάνει μια κοινή βάση, που ισχύει για όλα τα μέρη, σε συνδυασμό με τρία περιφερειακά πρωτόκολλα για την Αφρική, την Καραϊβική και τον Ειρηνικό, με εστίαση στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε περιοχής.
Τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ και τα 79 κράτη της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού αντιπροσωπεύουν από κοινού περίπου 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους και περισσότερες από τις μισές έδρες στα Ηνωμένα Έθνη. Με τη νέα αυτή Συμφωνία, τα μέρη θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν καλύτερα αναδυόμενες ανάγκες και παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η διακυβέρνηση των ωκεανών, η μετανάστευση, η υγεία, η ειρήνη και η ασφάλεια.
Η προσωρινή εφαρμογή της Συμφωνίας θα αρχίσει την 1η Ιανουαρίου 2024. Η Συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ με έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικύρωσή της από τα συμβαλλόμενα μέρη, δηλαδή όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τουλάχιστον τα δύο τρίτα των μελών του ΟΚΑΚΕ.
Η εταιρική σχέση ΑΚΕ-ΕΕ είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο ολοκληρωμένα πλαίσια συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών. Το προηγούμενο νομικό πλαίσιο για την εταιρική σχέση, η Συμφωνία του Κοτονού, υπογράφηκε το 2000. Οι διαπραγματεύσεις μετά τη συμφωνία του Κοτονού ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2018, υπό την ηγεσία του Επιτρόπου Neven Mimica, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Οι επικεφαλής διαπραγματευτές μονογράφησαν τη νέα Συμφωνία τον Απρίλιο του 2021. Το Συμβούλιο εξέδωσε Απόφαση σχετικά με την υπογραφή και την προσωρινή εφαρμογή της Συμφωνίας στις 20 Ιουλίου 2023.