O Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Martin Schulz, ο ασκών την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου Robert Fico, και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker υπέγραψαν για πρώτη φορά μια Κοινή Δήλωση που καθορίζει τους στόχους και τις προτεραιότητες της ΕΕ για τη νομοθετική διαδικασία του 2017.
Βασιζόμενοι στους Στρατηγικούς Προσανατολισμούς του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στις 10 προτεραιότητες που ανέθεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην Επιτροπή Γιούνκερ, οι Πρόεδροι των τριών ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων συμφώνησαν σε μια σειρά προτάσεων στις οποίες θα δοθεί προτεραιότητα στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας. Με αυτό τον τρόπο, η ΕΕ αναμένεται να επιτύχει απτά αποτελέσματα για τους πολίτες της και να αντιμετωπίσει τις σημερινές επείγουσες προκλήσεις της Ευρώπης.
Εκτός από τη δέσμευση της ΕΕ όσον αφορά τις εν εξελίξει εργασίες για όλες τις νομοθετικές προτάσεις που έχουν ήδη υποβληθεί, οι Πρόεδροι των τριών οργάνων όρισαν στην Κοινή Δήλωση έξι τομείς στους οποίους οι σχετικές προτάσεις θα πρέπει να εξεταστούν με ταχείες διαδικασίες. Οι Πρόεδροι του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής δεσμεύονται να διευκολύνουν τις προσπάθειες των οργάνων τους, ώστε να σημειωθεί ταχεία νομοθετική πρόοδος στις πρωτοβουλίες αυτές και, ενδεχομένως, η υλοποίησή τους πριν από το τέλος του 2017. ΟΙ έξι αυτοί τομείς περικλείουν τα εξής: Νέα ώθηση στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις – Έμφαση στην κοινωνική διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Καλύτερη προστασία της ασφάλειας των πολιτών μας – Μεταρρύθμιση και ανάπτυξη της μεταναστευτικής μας πολιτικής με πνεύμα ευθύνης και αλληλεγγύης – Τήρηση της δέσμευσής μας για την υλοποίηση μιας συνδεδεμένης Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς – Επίτευξη του στόχου μας για μια φιλόδοξη Ενεργειακή Ένωση και μια μακρόπνοη πολιτική για την κλιματική αλλαγή .
Επιπλέον, οι τρεις Πρόεδροι επισημαίνουν τέσσερα θεμελιώδη ζητήματα στα οποία πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος εντός του 2017: (i) προσήλωση στις κοινές ευρωπαϊκές αξίες, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα· (ii) καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής· (iii) προάσπιση της αρχής της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων και (iv) συμβολή στη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ειρήνη.
Η κοινή αυτή προσπάθεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εντάσσεται στο πλαίσιο της νέας κοινής δέσμευσης και προβλέπεται ρητά από την παράγραφο 7 της Διοργανικής Συμφωνίας για τη Βελτίωση της Νομοθεσίας, που επιτρέπει στην Ένωση να μετατρέπει τις προτάσεις σε δράσεις και να επιτυγχάνει αποτελέσματα εκεί όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη.
Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση της Κοινής Δήλωσης, τα τρία όργανα συμφώνησαν σε μια προσεκτική από κοινού παρακολούθηση της προόδου τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ανώτερων υπαλλήλων. Σε πολιτικό επίπεδο, η υλοποίηση της Κοινής Δήλωσης θα παρακολουθείται από κοινού και τακτικά μέσω των συνεδριάσεων των προέδρων των τριών οργάνων τον Μάρτιο, τον Ιούλιο και τον Νοέμβριο του 2017. Σε τεχνικό επίπεδο, η υλοποίηση της κοινής δήλωσης θα παρακολουθείται από κοινού και τακτικά στο πλαίσιο της Ομάδας Διοργανικού Συντονισμού, η οποία συνεδριάζει σε επίπεδο ανώτερων υπαλλήλων (όπως προβλέπει το σημείο 50 της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση της νομοθεσίας).
Για να διευκολυνθεί η παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης της κοινής δήλωσης, συντάχθηκε έγγραφο εργασίας που συνοδεύει την κοινή δήλωση, το οποίο παρουσιάζει λεπτομερώς τις πρωτοβουλίες που πρέπει να υλοποιηθούν με ταχείες διαδικασίες εντός του 2017.
Στις 15 Mαρτίου 2016, τα τρία ευρωπαϊκά όργανα συμφώνησαν σε μια νέα Διοργανική Συμφωνία για τη Βελτίωση της Νομοθεσίας με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας και των αποτελεσμάτων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Η εν λόγω συμφωνία επιφέρει αλλαγές σε όλον τον κύκλο χάραξης πολιτικής, από τις διαβουλεύσεις και την εκτίμηση επιπτώσεων μέχρι τη θέσπιση, την εφαρμογή και την αξιολόγηση της ενωσιακής νομοθεσίας. Με βάση τη νέα αυτή συμφωνία, πρέπει να συνάπτονται κοινές συμφωνίες για τα βασικά ζητήματα στα οποία οφείλουν να δίνουν προτεραιότητα οι νομοθέτες, όπως η προσπάθεια απλούστευσης της ισχύουσας νομοθεσίας.
Κάθε χρόνο, το Συμβούλιο, το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή θα συζητούν τις νομοθετικές προτεραιότητες της ΕΕ και θα συμφωνούν σε κοινές κορυφαίες προτεραιότητες για το επόμενο έτος. Αυτό επιτρέπει στα τρία θεσμικά όργανα να συνεργάζονται στενότερα για να αντιμετωπίζουν τις μεγάλες προκλήσεις που διαφαίνονται στον ορίζοντα.
Η σημερινή κοινή δήλωση αποτελεί εφαρμογή για πρώτη φορά αυτής της νέας προσέγγισης για τη θέσπιση νομοθεσίας προσανατολισμένης στην επίτευξη αποτελεσμάτων. Η δήλωση συνάδει επίσης με το Πρόγραμμα Εργασίας της Επιτροπής για το 2017.